Lekdetectie: methodes en wetgeving

Lekdetectie is het op tijd opsporen van lekkages in koelinstallaties. Dat voorkomt onnodig koudemiddelverlies, problemen met product en hoge kosten achteraf. U kunt het zien als een APK voor uw koelsysteem: u controleert regelmatig of alles dicht en veilig is.

• Continuïteit: minder storingen en uitval van koeling of klimaatbeheersing.
• Kostenbeheersing: geen onnodig bijvullen en lagere energiekosten. Bij een koudemiddel tekort in de installatie moet de compressor harder werken wat leidt tot een hogere energieverbruik.
• Veiligheid: minder risico op ongewenste situaties in werk- en verblijfsruimten.
• Wetgeving: u voldoet aan de regels en voorkomt boetes.

Welke methode we inzetten, hangt af van installatie en situatie. Er zijn diverse manieren om een lek te vinden. Namelijk:

• Elektronisch “snuffelen”: met een handmeter langs koppelingen en leidingen. Snel en precies.
• Zeep-/schuimtest: visuele check op bereikbare plekken; belletjes = lek.
• Luisteren (ultrasoon): het sissende geluid van ontsnappend gas opvangen, ook op lastige plekken.
• Druk-/tracegas-test: het systeem kort onder druk zetten met een veilig hulpgas om minilekken te vinden.
• Vaste detectie (sensoren): continue bewaking met alarm. Slim (en verplicht) voor grotere installaties of ruimtes waar mensen werken of verblijven.

Wettelijk is bepaald dat koelinstallaties periodiek gecontroleerd moeten worden op lekkages, minimaal één keer per jaar en bij grotere vullingen vaker. Hoe vaak dat precies is, is afhankelijk van het aantal kilo koudemiddel in uw installatie. Na iedere lekreparatie moet binnen korte tijd een extra controle plaatsvinden om te bevestigen dat de installatie volledig dicht is. Daarnaast is het verplicht een logboek bij te houden waarin de vulling, controles, bijvullingen en reparaties worden genoteerd, en dit minimaal vijf jaar te bewaren, zowel door u als door ons. Al het werk aan koelinstallaties moet worden uitgevoerd door gecertificeerde bedrijven en monteurs.

Het verschilt dus per situatie hoe vaak er lekcontroles uitgevoerd moet worden. Daarnaast is het ook afhankelijk of er een leksysteem aanwezig is. Hoe vaak een installatie lekdetectie nodig heeft wordt berekend aan de hand van het CO₂-equivalent. CO₂-equivalent drukt uit hoeveel klimaatimpact een koudemiddel heeft ten opzichte van CO₂. Het wordt berekend als:

CO₂-equivalent = hoeveelheid koudemiddel × GWP-waarde (Global Warming Potential). Vanaf 5 ton CO₂-eq geldt er een plicht tot periodieke lekcontrole.

Frequentie van lekcontroles

Zonder lekdetectiesysteem

• Installaties met een 5–50 ton CO₂-eq: 12 maanden
• Installaties met 50–500 ton CO₂-eq: 6 maanden
• Installaties met meer dan 500 ton CO₂-eq: 3 maanden

Met lekdetectiesysteem

• Installaties met 5–50 ton CO₂-eq: 24 maanden
• Installaties met 50–500 ton CO₂-eq: 12 maanden
• Installaties met meer dan 500 ton CO₂-eq: 6 maanden

Kortom: hoe vaak een koelinstallatie gecontroleerd moet worden op lekkages, hangt af van verschillende factoren, zoals de hoeveelheid koudemiddel, het CO₂-equivalent en of er een lekdetectiesysteem aanwezig is. Wilt u weten wat dit in uw situatie betekent? Neem gerust vrijblijvend contact met ons op voor advies. De diensten van Koelweb Koeltechniek zin beschikbaar voor alle bedrijfsmatige installaties. Van koel- en vriescellen tot klimaatkamers en koeltoon– en werkbanken.